Gradske četvrti Novog Sada

Pored najužeg gradskog područja Novog Sada na levoj obali Dunava, urbanom području grada takođe pripadaju i Petrovaradin i Sremska Kamenica na desnoj dunavskoj obali, koji sa ostatkom grada na levoj obali reke čine jedinstvenu celinu.

Najstarije gradske četvrti Novog Sada su Stari grad i Podbara (Almaški kraj). Do polovine 19. veka, širenjem grada prema zapadu, nastaju Rotkvarija, Salajka i Grbavica. U starije delove Novog Sada spadaju i nekadašnja posebna naselja Sremska Kamenica, Petrovaradin i Klisa, koja su danas deo urbanog područja grada. Do polovine 20. veka nastaju gradske četvrti Banatić, Sajmište, Adamovićevo Naselje, Telep, Stara Detelinara, Liman 1, Vidovdansko Naselje, Slana Bara, Mali Beograd, Stari Šangaj, itd.

Limani 2, 3 i 4, Satelit, Novo Naselje, Nova Detelinara, Avijatičarsko naselje i Adice nastali su u vreme socijalizma, uglavnom planskom izgradnjom. Izuzetak čini naselje Adice, koje je nastalo kao neplansko prigradsko naselje, koje se kasnije spojilo sa Novim Sadom. Na Limanima, Novom Naselju i Detelinari izgrađene su moderne zgrade i široki bulevari, a ovo su ujedno i tri najveća novosadska naselja po broju stanovnika. Ova naselja su izgrađena zbog velikog priliva stanovništva posle Drugog svetskog rata, na područjima nekadašnjih šuma i poljana. Mnoge stare kuće u gradskom centru, na Roktvariji i okolini današnjeg Bulevara oslobođenja srušene su tokom 1950-ih i 1960-ih, da bi bile zamenjene višespratnicama. Grad je doživeo novi građevinski bum krajem 20. i početkom 21. veka, a neke starije gradske čevrti, poput Grbavice, Stare Detelinare ili Telepa, potpuno su promenile svoju fizionomiju.

Najnovije gradske četvrti sa novoizgrađenim porodičnim kućama uglavnom su smeštene na obodu grada i u velikoj meri su nastanjene stanovništvom koje je izbeglo sa bivših jugoslovenskih prostora zahvaćenih ratom. U te nove gradske četvrti spadaju Veternička Rampa, Sajlovo, Veliki Rit, Gornje Livade, itd. U toku je i planska izgradnja višespratnica za kolektivno stanovanje na Jugovićevu, a urbanističkim planovima je predviđena i na području Mišeluka. Širenje stambenih zona karakteristično je i za sremsku obalu Dunava, gde su u okolini istorijskih gradskih jezgara Petrovaradina i Sremske Kamenice tokom vremena nastala nova stambena naselja - Ribnjak, Sadovi, Bukovački Plato, Alibegovac, Tatarsko Brdo, Čardak, Bocke, Staroiriški Put, Paragovo, Popovica, Glavica, Artinjeva, itd.